Selasa, 13 Juni 2017

Cerpen BALI ANYAR / Satue Cutet



           

                                                 BENYAH

Di jumahan meten, Luh Darmi ngeling sengi-sengi. Mekancing jelanan mepet jendele, ngae meme lan bapane inguh. ” Luh... luh darmi.... luh... bukakin je meme .. ade ape sujatine..?” memene terus ngelur sambilange ngebug jelanane. ” Luh..... dingehang je munyin memene sing pedalem, kenape dadi ngeling uli tuni, mai je pesu...” bapane ngimbuhin apange Luh Darmi nyak pesu. Kanti nyem bibih meme bapane Luh Darmi ngelemesin, sing masi darmi pesu. Uli tengai, Darmi ngeling di jumahan meten sing medaar.

            Luh Darmi anak cerik mare metuuh siangolah. Kewale, penyelegan tur muane sube asanange kelihan teken umurne. Yen sing nak nawang, Darmi kadene sube ngelah pianak. Ape mawinan keto? Yen alih uli potongan, awakne gede gangsuh,  tegeh  buin moleh, jit gede, buine nyonyo gede. Yen menek bemo ke sekolahane, supir bemone sai nguyonin ” lakar kije bu..”. Nanging, yadiapin keto pemunyin anake setate darmi kedek ngekek. Ulian ajerne Darmi, liu ngelah timpal muani-muani.
            Diapin ngelah potongan keto, Darmi liu anake nguberin. Yen di sekolahan ape buin nuju mengaso, kelasne Darmi bek misi muani-muani uli kelas lenan kanti timpalne ane luh lenan kampih ulian sing juari ningalin. Lenan teken nto, di jumahne, Darmi sing buungan meneman ngajak nak muani. Kanti meme bapane inguh ngenehang. Dek Ratni memene darmi keto masi Wayan Tama bapane Darmi sube busan-busan ngorahin apange pianakne sing salah pejalan. Kewale, Darmi sing taen rungu ape ane keorahang olih meme bapane. Ia sesai mesaur, ” meme-bape tenag dogen, tiang be kelih sube bise ngabe dewek.” yen sube keto pesaurne suud sube Ratni lan Tama memunyi. Yen nto kerasin kanti sube menyigan ngajak pianakne care dugasne maluan.
            Dugas nto, Darmi pesu sing morahan teken meme bapane. Saget jam solas peteng, Darmi mare teke uli dije kaden. Peganggone sarwe gantut, ketat buine tipis. Kadirase mejalan biase dogen, penganggo dalemne Darmi sube ngenah. Bih... nyen sing inguh. Ditu lantas, darmi ketegakang olih meme-bapane. ” Luh... uli dije adi kali jani mare mulih, buine adi penganggo kene anggo pesu, sing pantes tawang! Awak bajang pesu apabuin ngajak nak muani tonden nganten mepenganggo kene, kadene bape ngelah pianak sing beneh!” Wayan Tama memunyi teken darmi. Lantas ratni memene, milu memunyi, ” Luh... care jani gumine anget tawang, yen kekene solah luhe meme sing demen ngelah pianak kene. Jani luh nu mesekolah de nyemak gegaen ane tawah-tawah. Melajah dogen anake bin pidan pang dadi pianak megune. De care  kene pesu sing morahan, mulih ngajak muani rame-rame bin mepenganggo kene, sing nolih nak tue ..!” keto munyin memene buin ngerasang. Sebengne darmi sing nduk diapin bange munyi keto. Ape kaden kekenehang, ia sing mesaur tur sing nolih mua meme- bapane. ” Luh...” buin Ratni nerusang, ” meme bapane buke anak sing megune miayain luh masuk. Pidan acepan ngasukang luh, apang dadi anak megune. Diapin tune, meme mekite masi ngetohin pianak, diastun luh, pang mani-puan yen sube ngelah somah sing ngae anak tue keweh. Luh sebenehne ken-ken kenehe, luh jani kaden tonden tamat, mare suud ujian, sebenehne sing nyemak gegaen kene yen pet prade luh kelapu baye, ken-kenang abete. Tegarang luh kenehang. Cutetne meme-bape sing demen ningalin luh kene, care nak luh bayahan.”.
Mare suud ratni memunyi keto, Darmi nolih meme-bapane tur mesaur bangras,” pang be tiang dadi nak luh bayahn de meme repot. Tiang sube sing kuat idup care jani. Ketegale, ngubuh sampi, ngubuh kucit sube med me.. baang tiang bebas dadi nak bajang. Tiang dot nuutin timpal-timpal ane ngelah baju luung, ngelah bekel lebihan, ngelah Hp mem-bape taen meliang tiang keto. Jani tiang lakar ngalih dedemenan pedidi, meme-bapa tenang gen.” suud mesaur keto, darmi laut megedi mecelep mulian meten.
Mekebyos yeh matane Ratni ningeh pianakne keto. Wayan tama sing ngidang memunyi liwat gedegne. Mepineh-pineh, yen sakitin pianak gelah yen sing sakitin kene dadine, inguh ia.
Saje buke ortane, darmi mule meorte ”dadi”. Sing je di sekolah dogen ane nawang trune joh desa sube nawang Darmi. Di sekolah ade orte, Darmi taen ajake ”melali” teken Bapak Gurune. Dadue gurune sube taen ngajak melali.  Nyen nto? Off the record!
Solahne buke keto, neked kanti di kuping bapane. Yen sube keto keweh sube mekeneh. Wayan Tama maan bates ngelemekin keto masi Ratni maan ngerempeng dogen care dugasne nto. Pelih baan, buin meuyutan. Bih... Darmi mule anak bajang kalu sing nawang lek, gaya idupne tingkat tinggi, sing taen metulihan tuun ningalin meme-bapane muntag-mantig ngalih pipis anggo nyekolahang ia. Selid-sanje meme- bapane di tegale apange pepulaane mupu pang maan pis anggo mayah sekolahanne, kewale jani kene penadine.
Darmi ngangsan sing dadi keorahin. Jumah sing taen metetulung. Ideh-ideh nengteng Hp. Kepaon ngabe Hp, ke pulesan ngabe Hp, ke WC masi ngabe Hp, meme-bapane kepuikin. Melajah sing taen melajah. Dugas ujian nasionale, solahne patuh buke keto. Pesu sanje mulih peteng sing taen nyemak buku apebuin melajah. Yen keorahin luung sautane, ” tenang ujian nak be bange jawaban jak gurune, kunci jawaban sube ade ngude buin melajah masi presiden nu seger, camat nu siteng, bupatine mare suud melantik.” ye... ckk..ckk.. pesaut otak puyung. Wayan tama sengir kumisne yen sube sautine keto.Liu pisuhne teken pianakne ulian keliwat gedeg merase kecampahang dadi anak tue. Kewale ken-ken? Darmi iteh ngorte jak nyen kaden di Hp. Munyin bapane kandeyang kuluk ngongkong.
Ne jani nepek sube tanggal 14 Juni 2008 dine pengumuman lulus ape tusing sisiane anake sube milu ujian nasional. Semeng sube ngendah solah cerik-cerike. Ade anake kedek  tur ancog-ancong, ade anake nyonkok nekepin mue ngeling ulian kendelne lulus, ade anake mekenyem tur mesalaman ajake timpalne, tur ade anake pingsan ulian sing lulus. Di cerik-cerik anake nyele ati ato pingsan ade Luh Darmi. Ken-ken kaden, luh Darmi pingsan jeg sing ade anake nyemakin. Ape ke ulian ia baat, ato  ape timpalne sube keliwat sing demen jak ia.
Mekelo sube Darmi bah di lapanngane, saget teke Bapak Wakasek nunden muride apange ngisidang  Luh Darmi. Kegosong lantas Darmi abane ke tongos UKS. Anake pingsan sake besik inget laut ngeling, suud ngeling buin pingsan. Luh Darmi di subane inget laut bangun melaib pesu uli sekolahane. Sing rungu ken nyen-nyen jeg melaib menek bemo.Di bemone buke bor-bor kenehne Darmi ningalin adane metulis tebel ulian sing lulus. Ngeling sig-sigan, kanti mekejang anake numpang bemo nulih Darmi.
 Nto sube keranane jani darmi enu ngeling sig-sigan di jumahan meten. Hp-ne memunyi tulalit..tulalit di mejane diwangan sing kerunguang, tumben...
Kanti bengul ulesne penyingakane ulian sing embang-embang elingne. Ratni, memene, sing duge ban neingehang pianakne ngeling sing suudan. ” Luh.... pesu je malu de ngeling dogen ade ape sih...” dingehe lantas kretek-kretek munyi jelanane minab Darmi ningeh munyi memene. ”kenape luh..? mare monto petakon memene, Darmi sube mesaur, ”meme..ne ulian meme sing sayang teken tiang dadi kene. Nyag keneh tiange jani ulian meme sing taen metuutin keneh tiange.” Ratni bengong belegbegan ningeh munyin pianakne ke keto. Buke ketepen blabar agung, benyut aang tangkahne Ratni sing nawang unduk dadi maan munyi ke keto. ” we.. luh... kenape adi bise meme pelih, ape pelih memene..? tegarang oraang.!”  Enu masi ngengsur angkihanne Darmi nyaurinmemene, ” me...tiang sing suke buke kene me.. ulian lacur idup milu dini, tiang nanjaang dewek apang liunan maan bekel, ngidaang nuutin timpal. Meme- bape dini biasne ngalakin dogen sing taen ngisin ape dedmenan tiange.” ngusap-usap nyeh mate sambilange Darmi mesuang  pemunyi. ” Luh..” buin Ratni mesaut,”  meme-bape dini nak mule tune, kewale ketunaan meme-bapan luhe sing taen kanti nguugang pisage ape buin lakar ngugang panak. Saje dini lacur kewale petilesang awake de mabet-mabet dewek sugih. Yen mekejang care luh asal sengkale melihang timpal bin pidan lakar melajah dadi jeleme. Luh sebenehne anake mepineh pedidi, yen sube tawang rage lacur dong de metuutin anak tegehan, kanggoang ukuran pedidi anggo. Tingalin Luh, Tut Budi dajan umahe, jani sube ngelah garmen sing je ulian ngadep ume, apebuin ngadep dewek. Ia anak ulian meburuh malu mare rage tau teken sakit nak ngalih pipis. Sing care nyai...” mare monto pesu pemunyi Ratni saget teke Wayan  Tama, bapanne Darmi, uli diwangan ngabe kayu. ”ken-ken..nyai luh meliang wake tue ne saang kandikane ajak memunyi nah...” saget Wayan Tama sube nguyeng saange nto laut Darmi kelantig. Darmi mekecos puntang-pantig mecelep ke jumahan meten. Jelanane ke lantigin masi, ”e...nyai lue jele pesu nyai...” Luh darmi kuuk-kuuk dijumahan. Ratni nyaup liman kurenane, ”Bli..Bli..suudang bli.. ” Ngengsur angkihane Tama nengteng saang, ” e... tawang ...wake nak tue sing taen mekeneh lakar ngusak panak. Inget dugas petenge nyai ngajak nak muai mulih..jani mare kenen pekeweh wake tue pelihange..ee..nyai lamon wanen jak nak tue mai ne bpapan nyaine lawan be...” suud ngomong keto buin keting-tig jelanane. Pisgane anake ningehang mekejang pedengok keumahne Tama. Ratni ngered kurenane pang sing terus ngebug jelan. Guru Jaya laut mecelep ke umahne Tama, ”Yan... ade ape ne.. adi jeg uyut... lek jak pisage nawang..” ”Ru...ngudiang tiang  ten uyut, pinak tiange ape kaden ngeranaang dadi jek memene pelihange kene – keto kone ten karuan unduk. Mare tiang kepentong pone aget sing kene..” saut Yan Tama. Guru jaya nyaurin ” nahh..nah adeng-adeng malu de pedropon pang sing ile-ile baeang gedeg pianak bakat sakitin. Nah lamun keto guru metakon jak panake, dije ye lakune..” guru jaya mejalan ke atoang Ratni ngojog ke kamarne Darmi. Guru Jaya anak lingsir melah pesan perahne. Ragane sesai mituturin pisagane yen ade kekewehan. Geginane Guru Jaya dadi guru sekolah dasar di desane. Kewale yen indik pengalaman dan spiritual, sing buin kesangsayain. Neked di arep kamarne darmi Ratni ngaukin Darmi, pianakne, ” Luh Darmi...pesu je malu ne ade guru jaya mai..” ” Luh..sing nyak nepukin nyen-nyen malu, baang luh pedidi..” saut luh Darmi bangras uli jumahan. Guru Jaya maakin jelanan kamarne luh Darmi, ”tok...tok.. Luh Guru ne luh pesu je malu, guru dot ngomong jak luh adeape sih.... Sepi masi tusing ade pesaut. ”Luh... pesu je akejep dogen,,” buin memene ngaukin. Sing masi ade pesaut.
            Mekelo Guru Jaya metutur-tuturan ajake Yan Tama sawetare duang jam sube. Mileh sube tuture ngorain yan tama apang tusing bes keras teken pianak. ”anak cerik care jani, yen kerasin sinah sube ngelawan dogen gaene” keto tuturne Guru jaya.
Sedeng iteh metutur-tuturandi amben umahe, uli jumahan... Ratni..  ” bli... bli... mai je bli...” Tama sengap kipekane ajake Guru Jaya. Sing pikir liu jeg melaib naglih Ratni ke dajan umahne ” kenape.. luh..”
            Sing mesaut Ratni takonine keto teken Tama. Tama nyingakin jendela kamarne saget mebukakan. Tama nengok ketengah kamare, saget sube sepi sing ade nyen. Tama ngecogin jendele mecelep ketengah kamarne. Kamarne mebiayutan buke badan celenge peselanting dini-ditu baju, seprai, lan buku-bukune mebrarakan. Tama nyengking, angkihane ngengsur naanang basangne gedeg. ” ne ..mare anak cenik sing nengehang munyi nak tua, yen kene dogen sesolahane wake sing peduli, nyak nganten nyak ken-ken baang sube de runguange!” ngampakang jelanan kamarne ane uli tuni kekancing laut Tama memesu. Ratni sengi-sengi nu masi ngeling tur sebet ngenehang pianakne buke keto. Pisagane liu ngerungu Ratni pang nyak liang atine Ratni.
            Sing je neked ditu dogen solahne Darmi. Ia melaib sambilange ngeling ke umahne Hendra.Kone Hendra tunangane Darmi ane jani. Hendra, pianakne Gde Sukaya sudagar rempah ane paling sukses didesane. Trukne dogen akutus tonden mobil ane lenan.
umah metumpang telu. Hendrane pianakne paling kelihe ,are metuuh duangdasa tiban nu kuliah semester dua. Yen buat kegantengan mule ganteng, yen buat aba-abaan sing taen kalah jak timpalne ape je motor baru , ngidang meli, ade mobil baru , ngidang nyujuh, ape bin Hp semaal-maal Hp tengtenge. Kewale yen buat solahne, Hendra mule demen meli... ape ane demen kenehne jeg beli.. ape buin masalah cewek, beh... sing kuangan. Sube meorte masi, ia taen nunden ngulungang belingan tunangane. Ape buin care jani Luh darmi..
            Luh Darmi neked di jumahne Hendra, sing je ngetok pintu jeg melaib mulian. Meksyab Gde Sukaya, anake sedeng santai nyiup kopi jeg saget ade anak teke bin ngeling. ” we...nyen nyi? Adi neked dini ngling?” petakone Gde Sukaya sing kerunguang, Darmi saget ngedenang lingne. ” eh..bangun...bangun... engken nyi ngeling? Nyen bapanne ...” enu masi darmi ngeling. Sedeng uyut ditongos nto, Hendra saget tuun uli kamarne. Mare nengok cunguhne, darmi sube nyagrep awakne hendra. ”Hendra yang sing tahan kene Hen...” sambilange ngeling ngelut awakne Hendra. Hendra tengkejut, ” eh...engkene dadi mai ngeling, saya kan  tidak ada hubungan apa-apa sama kamu.” keto memunyi nganggo base Indonesia. Darmi ngelesang gelutane tur nongsok hendra sahe matbat Hendra. Mekejang janji ane omongange dugane setonden bakatange keorahang. Sing nawang lek Darmi memunyi keras diumah anake. Gde Sukaya mecuk alis ningeh munyine darmi matbat pianakne. Milu masi Ia pedih tur nunden megedi Luh Darmi. Hendra anake kebatbat mendep tur knyem-kenyem dogen. Santai mirib. Ane ngae meuled basangne  Gde sukaya ulian Darmi ngoraang, ” Hendra ! ci harus bertanggung jawab jani wake sing lulus ulian cai pidan ngajak wake pesu dogen. Ne...tingalin jani dibasang wakene misis panak caine tawang!” sahe ngedengan basang Darmi. Hendra sing mekirig mare Darmi ngoraang keto, ia masi mesaut, ” Darmi rage sube nawang nyi beling pasti lakar ngalih rage kerane ane ajak pules nyi rage paling siguhe. Yen nyi ngalih Joni, Balut, Dogler, Sugi, buin  Dana pocol wireh ia nak lacur diapin mekejang nto milu masi megae proyek jak nyi.” keto pesautne Hendra sahe nuding-nuding muane Darmi. Darmi ngeling sing ngidang mesaut. Wireh saje ia mesolah buke keto. ”Darmi, nyi inget dugasne melali ke Penimbangan tur ke Hotel suud nto  kaden baang wake nyi pipis lima ratus ribu kaden nto Cuma0cuma sing.... nto bayahan anggo nyi nto..” buin Hendra nyekenin. Ningeh munyi keto Gde sukaya buin nundung Darmi.
            Benyah latig kenehne Darmi. Melaib sambilange ngelling sengal-sengal. Yen sube keto nyen kepelihang...? sing kepeluasang ngalih balian pasti sube Darmi anake pelih. Sambilange ngeling enu masi ingetange munyinne Hendra ane matbat kejelekan ia ne. Mecengung di kupingne munyin meme-bapane ane setate maang munyi apang nge tusing care jani. Sube sing lulus buin misi beling.
Ngejoh-ngejohang pelaibne Darmi kanti neked di sisin DAM-me. Ditu masi, ia sengal-sengal lantas dadi mesu kenehne ngentungan dewek. Pang sepalahan mati, keto  kenehne Darmi. Sedek kirig-kirig  ke bibih DAM-me, limane darmi kepered teken Suasti, timpalne. ” we... betawang lakar kene dadine. Luh pasti nagih bunuh diri o..? tiang metimpal ajak luh uli cerik kanti bareng SMA kaden sai ngorin de bes bebas bergaul kene sube dadine. Yen dugasne Luh nu seneng, pasti sube sai merebat jak tiang. Jani yen sube sajaan kene lakar buin merebat?” keto suasti memunyi teken  Luh Darmi. Darmi sing ngidang mesaut. Elingne dogen anggone nyautin. Liu sube tuturne Suasti kanti sing kerase sube ngangsan sendeh matan aine. Jempiite sube pesu uli longan jembatan DAM-me nto cihna sube ngansan sandikala. Darmi ketimpalin Suasti mejalan kemulihang. Suasti nutugin Darmi mulihne. Di umahne Drami rame pesan pisagane ditu. Yan tama ane uli tuni kebus basangne, nelik ningalin Darmi teke. Kewale Suasti malunana nyapaain Yan Tama, ” bape .. suudang sube amonto, ne Darmi sube pelih pejalan pang ia mepineh buin. Baang ngidih pelih pe..nah...” suud Suasti keto, Darmi jeg nylempoh di beten batis bapane, ngeling sig-sigan, ” bape tiang ngidih pelih..tiang sing bise ngabe dewek sesai ngelawan bape, tiang ngidih pelih pe...” Yan tame ngebyur yeh matane kewale sing ketolih pianakne dibeten ngelut batine. Nu ngerudug tangkahne Yan tama , laut memunyi, ” de bape dogen idihine pelih... nto memene pade idihin pelih pang sing enggalan sing tepuk memene..” Darmi sengeh mare bapane ngomong keto, ” kenape meme..pe..?” Yan tama sing mesaut, elingne ketangkesang kanti segal-sengal angkihanne. Darmi melaib mulihan , saget sube rame anake ngerumunin bale dipan bapane. Kadek Wiratni memene Luh darmi kerurubin kamen batik di duur bale dipanne. ”me...me.......” mekuuk luh Darmi ninganlin sambilange ngelut layon memene. Liu pisagane nyemakin awakne Darmi pang sing ngeling di layon memene. Wireh, layon tan wenang keruntuhin toyan panon, kelapu-lapu tan polih genah sang amantuk. Dek Ratni ngalain ulian ngerakse sakit jantung. Minabang, pekewehne jani ngeranaang ia mekesyab kanti sing ngidang nulungin buke jani. Beh... yen sube kene buin pesu petakone, ken-kenang abete? Darmi maan tuah ngeling dogen, mare ngelut memene. Yen ibi puane, merebat dogen sing taen nuut munyi gedenan ia munyine teken memene. Jani nasi sube dadi buuh ane ulung buin meingsak kekeh goak, dije lakar alih....


*****************************************************************

BUUNG
                                                           Majeng ring semeton tunas Bali

                        Ujane bales. Kerug , kerebek, buin misi angin. Muncuk punyan tiinge kepungsang-pangsing  kanti aas muncuk tiinge ngude-ngude. Ujan angine ngelinus, ngamuk. Yen alih satue parwa  pewayangan amukan ujan angine jani tan bina care dugas Sang Bima Sena ngamuk walewadue korawane dugas tau pianakne Sang Gatotkaca seda di pesiatan. Sane ngelantukin jek kegebug, kepaid, kepungsang-pangsing, kanti pegelantes  walewadue korawane.
                        Ngansan sanje, ujane ngangsan malesang. Uli kelod kauh guleme peteng dedet sinah mekepetenglakar ujane. Yen keto, jati-jati sube biin ngenyehang atine sawireh takut dikebenengan leplep-leplep mesarene dewek tepen umah ulian tomplok angin. Ih.... madak pang sing. Sakewale yen ngomongan mati sing ngidang ngenehang. Yen ade nak nakonin bin pidan mati? sinah sing ade ngidang nyautin. Yen ade nak metakon bin pidan pesu? Bise binsep, bise nyanan, bise sing pesu. Anak suud makan bise mati, anak pules bise mati, apebuin anak demen memunyah ngabe motor jeg 99,9 persen mati. Care pianakne Gede Bawa.
                        Sanjane jani, Gede Bawa negak di amben umahne. Muane masem metatakan lima . peliatne nerawang-neruwung. Yen ujan buke care jani sinah liunan sube anake nongos di jumahan meten wireh diwangan benyek mekocogan uyak ujan. Yen care irage dadi petani, sinah sube liang masi atine. Kerane suud ujan, carike keto masi jelingjingane bek misis yeh kanti meliah. Len sube care Gede Bawa, ipun bengong pedidian ngenehang pianakne.
                        Ade sube roras dine jani, pianakne Gede Bawa ane muani aukud madan Ajeg Sudharma Putra sube sing nu di gumine. Ajeg Sudarma Putra alias Bletok  pianakne Gede Bawa paling cerika. Pianakne sane kelihan dadue luh-luh. Pianakne ane madan Bletok tenenan, anak cerik len pesan teken bapane. Gede Bawa anak anteng, sekken, tur bunut teken gegaen. Mule je,  ia kelih di kubu, sing nawang madan masuk, ngelah timpal liu, gaul care janine, nto aget ia bisa maca ulian ade kejar paket c melajah di bale banjare.
Yen pianakne, Bletok, ia anak aduh....bengal  luar biasa. Adan sih, sube luung pesan, Ajeg Sudharma Putra. Pengidihne guru rupakane pang dadi keto manipuan care adane. Jani len, mebading adane jak solahne. Yen cocokang jak adane dadi Benyah Adharma Putra. Ape ke merase dadi anak paling cerika? Tur maning, ia sube biasa asal idihe keisinin, kanti kayang kelih perahne abane keketo, ngedal-edal. Masuk sing taen seken. Dugas nu SMP, ade be pang telu pindah sekolaan mare ngidaang tamat. Masuk kapah-kapah, bayahan uang komitene tilepe anggone nraktir timpalne, kanti bapane pang kudang kaden panggile ke sekolahaan teken gurune. Ane ngae kedek  ulian soleh, ia anake males masuk gurune pelihange. Ade orange guru Bahasa Indonesia jak guru Bahasa Baline kone ngeranaang tertekan mentalne. Jeleme jelih.... nto ngeranaan ia males masuk.
                        Solahne nto singje neked ditu dogen. Di jumah, ia pepesan sube ngamuk memene yen sing isini apeje amon kenehne. Gede Bawa medalem dogen pianakne keto masi kurenane wireh keweh ngalih panak muani di zaman kali yuga, kone. Akhirne, ia bange sube ape ane ketagih. Nu metuuh molas tiban, ia  sube  demen memotoh ajake memunyah. Mbok-mbokne kenyel sube ngelemekin. Munyi jele-jele sube bakatange yen sube ketepukin teken mbokne. Kewale yen sube di daapan bapane, munyine dadi matah. Paling bapane ngomong, ”nah...tu, nepang bane, nyan adine bape ngurus ngalih waktu luung malu. Yen jani galakin nyaan ia ngamul. Bin pidan kelih  dong gerti ye..” Yen sube sampe keto pemunyin bapane, Tu Redi  ngekoh be ngelawan. Sakewala di kenehne, putu Redi sube gregetan teken soleh adine ane sahe ngewer-ngewerin anak kelihan.
                        Sing saje care munyin Gede Bawa, ngangsan kelih ngangsan ngerti. Ne ngangsan kelih, ia ngangsan benyah. Dugas ia di SMA, ia mulai gaul ngajak timpal dura desa. Masukne di kota, ngekos, buine ngabe sepeda motor. Amat tenang dadi murid. Yen nto anak seken, jales dadi siswa teledan bin bisa-bisa  dadi nominator olimpiade siswa. Ne len, bange ngekos sing je melajah. Demenene ngelindeng dogen. Sing ngitungang panes meme -bapane nyekolahang, mayahin kos-kosan ataun 2,5 juta, tur meli motor kanti buke Tualen dalang cengblong, mewewaran; sri, indra, guru, yama, rudra,brahma, kalah ume.
Sube keto, masuk sing sken, lebihan bolos. Uli sekolahan surat panggilan orang tua sube kanti medug-dug di kamar kosne sing taen tekedange ke bapane. Gede Bawa sing sube tawange pianakne buke keto. Ia tungkul iteh ngrus carik sing taen lalinine pianakne. Yen nuju libur, Bletok mulih sube ngidih pipis, nyemak baas. Sube keto pamit, ngelindeng sube. Solahne keto terus kepuponin. Meme-bapane care demen masi kenehne nepuk pianakne liu anak ngalih, liu ngelah timpal sing care ia, sing care truna-trune di desane. Sing tawange, anake ngajak ngelindeng patuh kasetne care Bletok, judul gendingne abesik, BENGAL ( Bedu Ngales). Agetne, dugas ujian nasionale, ia maan jawaban. Kone, ade ngadepin jawaban, jawabane abesik limang  tali. Pang maan jawaban, ia mepatungan jak timpalne ngumpulang pipis pang maan meli jawaban.
Wireh sube maan jawaban, Bletok buin sing melajah. Nah... akhirne lulus masih dengan predikat nilai ngepres. Bih...bangge pesan Gede Bawa jake kurenane. Kelulusanne kerayaang di jumah. Nampah celeng, misi ngundang pisage. Amat ajumne. Nah...saje, je... nak sayang anak. Anak semata wayang.
                        Tamatne  SMA, Ajeg Sudharma Putra nagih kuliah, kewale pangne sing mekelo. Satu taun dogen. Nah... tuutine masi teken meme- bapane. Ia kuliah di Sekolah Pariwisata di Denpasar. Mare dua bulan masuk, ia sube ngidih pipis jutaan. Ia ngoraang anggone praktek ngalih tamu di hotel. Ngidih pipis misi nakut- nakutin meme- bapane, ”yen sing jani bayah icang bise sing lulus. Bin nutugang taun depan. Buine bise mepecat uli sekolahan.” keto pemunyine. Mekelimpungan buin Gede Bawa jak kurenane ngenehang utang. Padi di carik tonden mentik, mare ngurip, be buin alihange utang. Sakit gelesine Bawa teken pianakne. Men ken-kennang, anak semata wayang.
Mulus pejalane Ajeg Sudharma Putra melog-melog reramane. Pipise totonan sing je anggone ape ane keorahang tuni. Pipise nto keanggon memunyah, ngelue, bin misi meli narkoba. Pesu mulian diskotek, ia sube sesai. Ekstasi, heroin, ganja, bin ne lenan ubad psikotripika sesai sube ke daar. Sing ngidang meli pedidi, ia mepatungan jak timpalne. Kuliah? Beh... sing ade! Bletok engsap kuliah. Jalan ke kampus meh...sube engsapine. Saian ia melali ke Kute. Kewale sing je ngalih toris, nak glindang -glindeng. Kanti awakne berag ceking. Mue butek,pecok, gigine tonggos, bok sruratsaritan, mate celed, bih... care mayat idup .
Yen mulih,  sesai sube ia ketakonin olih meme- bapane, “darme, adi tepuk bape sing taen luung semune, gelem? Care nak sing medaar-medaar.” Keto pemunyine Bawa. Bletok sing sube mesaur. Ia tuah bengong dogen sambilange ngurut –ngurut jenggotne ane langah. Solahne soleh ketepuk . kadang-kadang, yen tengah lemeng, ia sengi-sengi ngeling pedidiane. Bawa laut nogdog jelanan kamarne Bletok tur kekaukin, jejeh yen pianakne kenape-kenape. Yen tengai , Bletok lebihan bengong dikamrne. Bawa jak kurenane jejeh ningalin pianakne keketo. Kanti mileh ngalih balian nunasang unduk pianakne. Abesik ngenah di baas pipise, KENA GELAH ANAK. Pasti sube kema gelah anak, anak meli narkoba tur anak demen ngalih cewek jelas sube kene gelah anak.
                        Dikebenengan inguh paling buke keto, Bletok nagih nganten. Tonden pragat masuk sube nagih nganten. Bawa jak kurenane sing je mekesyab liu kerane sube jaman anake nganten sambilange kuliah buine sube jaman nganten kurenane misi malu. Nto dibanjarane kudang nak trune nganten ulian maan diskon . Nah....sing munyi liu, Bletok lakar kegaenang banten sakapan. Ortane dibanjar, Bletok nganten lakar misi joged goyang ngebor.
                        Tanpa sangkan, ade buin telung minggu lakar penagntenane, Bletok  saget gelem. Tengah lemeng, ia ngejat kaik-kaik. Jelanan kamarne ketinjak teken bapanne. Dapetange, bletok bibihne sube medidih. Sing liu keneh, Bawa saget kuok-kuuk ngidih tulung ngaukin pisage. Lantas, Bletok kepenekang ke mobil palungan gelah pisagane tur keplaibang kerumah sakit. Dirumah sakit, amiug sube dokter jak perawate wireh memene Bletok ngelih gelur-gelur. ”Bu... tenang bu, nggih, pang tenag pak dokter mekarya.. Mohon antos diluar.” keto munyine ibu perawat. Limane Bletok ke impis tur bibihne kecamok oksigen. Ade sube tengah jam Bletok mare klebit-klebit sadar. Bih...kendel meme-bapane, kewale singdadi malu ajak ngomong.
                        Dingeh-dingeh uli orta, Bletok gelemne ulian minum alkohol seratus persen. Alkohol ane sebenehne keanggo mersihin tatu  pang gigis sakitne. Jani nto ke minum bih...   Bletok minum alkohole nto ulian ia dot pesan teken obat Narkobane nto. Yen anake sube kecanduan narkoba, sing maan obat sinah sube paling. Nto ulesne ngeranaang Bletok minum alkohole seratus persen ngisinin dotne. Pemragatne, ia ngesil di rumah sakit. Gelem ne Bletok kanti bulanan, ngeliwat teken dewase ngantene sawireh buke keterangan doktere gelemne Bletok misi positif AIDS.  Kanti nguliang munyi Bapane ke umah anake luh, tur anake luh ngeling puntag-pantig. Ken-ken kaden, ape ulian medalem Bletok, ape ulain lek lakar ngabe belingan sing me bapa. Saru..
                        Ngangsan mekelo, Bletok ngangsan jelek kondisine. Ngereres. Awakne ane ceking terus nyekingang. Kanti bakat ban metek tulang igane. Peteng lemah aduh-aduh kanti isis gigine tonggos. Bawa lan kurenane kanti ngundap uyuk nongosin di rumah sakit. Yen sube keketo, nyen lakar ngerunguang pasti meme-bapa. Sing anake ajak melali sesai, sing anake ngadepin narkoba, keto masi sing cewek cafene. Ane buntung tetep i rerame. Yen sube kene penyakit AIDS, sinah sube sing ngidang ngubadin. Peragat lakar ngitung dine bin pidan lakar kecunduk ngajak Sang Suratma.
                        Saget nepek sube nepek roras dine jani, Bletok sing nu di gumine. Matine Bletok mesuang pekrimik di banjar. Liu anake sing bani paak jak bangkene Bletok takut ketularin sakit gede. Dugas ngayehang layone, petugas rumah sakit nganggo pengngango meserebeng, tur meselop. Di jumahne, Bletok sing kekayehang buin takeh lakar sing ade marengin.
                        Yen nyingakin Gede bawa bengong sanjane jani, kangen masi atine sawireh, ape ane kekenehang mekejang buung. Buung ngelah pianak sukses, buung ngelah tongos megantungan kayangne tua, tur buung ngelah mantu. Bih....mekejang buung.


                                                            BUNGa  KedatUan  LANgit
                                                                                                                   Des’08


 

1 komentar:

  1. Slot Machines at Hard Rock - jtmhub.com
    Discover the fun and excitement of gaming at Hard 전라북도 출장샵 Rock. slot machines 포항 출장샵 at Hard 김포 출장마사지 Rock in Hollywood Casino, 서귀포 출장마사지 Hollywood Casino Columbus, 상주 출장샵 South Dakota.

    BalasHapus